Enkele dagen geleden schreef Eric Hennekam deze tweet. Inderdaad, fascinerend hoe pakweg een kwart van de kiezers door een grote bek en zonder tegenstand van betekenis het podium pakt. Nu houd ik me wat betreft retweeten van politiek commentaar zo veel als mogelijk in, maar soms moet ik even. Waar zijn de mannen en vrouwen van het midden en links die vroeger gewoon een grote bek terug gaven? Want we leven in een tijd van grote woorden.
Een dag eerder, 8 december 2016, was Wilders vanwege zijn veroordeling in het minder-Marokkanenproces als vanouds weer prominent in het nieuws en zijn gelegenheidscommunity vierde feest, boos en verongelijkt als ze zijn. Een dag later hoorde ik via het radionieuws dat hij ‘schoon schip’ gaat maken. Aan grote woorden geen gebrek de komende maanden, ben ik bang, tot en met de verkiezingen én daarna. Een vriend vroeg wat ik die middag tijdens een workshop die ik in Apeldoorn bijwoonde had geleerd. Nou, dat om je verhaal over te brengen je de emotie bij de ander moet raken, de waaromvraag moet beantwoorden, moet bezielen – daar zit de ontwikkeling, het conflict dat mensen boeit. Richt je in de eerste plaats op pathos en pas daarna op ratio of ethos. Zie daar de politieke tegenstelling van dit moment. Wat in ieder geval moet gebeuren is dat politieke tegenstanders, zoals ik, leren om zich niet van de sokken te laten blazen en laten zien waar ze voor staan. Maar tegelijkertijd de onderliggende reële vraagstukken serieus nemen.
In de Volkskrant van 23 november die ik op weg naar huis van mijn workshop in de trein oppikte merkt Arnon Grunberg in zijn dagelijkse Voetnoot naar aanleiding van de onverwachte verkiezing van de saaie katholieke presidentskandidaat François Fillon op dat ‘… de democratie zich niet meer vermomt maar er ronduit voor uitkomt dat zij veelal vulgair spektakel is’. Het probleem benoemen is helaas iets anders dan het oplossen. Een woord dat ik een paar weken geleden hoorde was ‘onthechting’. Mensen voelen zich niet meer verbonden met wat er om en vooral over hen heen gebeurt. In deze era van permanente beweging uit zich dit gevoel in nog meer beweging en een destructieve vlucht naar voren. Laat de wens zelf dan – de honger naar warmte en geborgenheid – het lichtpuntje zijn in de verwarring van de komende jaren. De verkiezing van die saaie Fillon is gek genoeg een teken dat het politieke midden langzaam maar stilletjes weer terug in beeld te komt.[/caption]
Ik hoop maar dat volksvertegenwoordiger Wilders niet alleen de getalenteerde stemmentrekker is die hij is maar ook de reële belangen van zijn kiezers blijkt te kunnen behartigen. Ik ben echter bang dat daar zijn talent niet zit. Populisten zijn nu eenmaal beter in het agenderen van problemen dan het adresseren ervan.
Wim de Natris